Meyer Peter - Historia sztuki europejskiej MeyMey, Ebook 18

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Peter MeyerHISTORIA SZTUKI EUROPEJSKIEJTOM 2OD RENESANSU PO CZASY wsp�CZESNET�umaczyli: Franciszek Buhl, Janina Ruszczyc, Adam SteinbornPA�STWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE WARSZAWA 1973SPIS TRE�CIHrrataStr.WierszJestPowinno by�od g�ryod do�u123si� duchowionesi� uduchowione197Nicola PisanoNiccola Pisano6714Pierro delia PrancesaPiero delia Francesca7029Pierro MediciPiero Medici8121BlondelaBlondeela1078(por. s 106(por. s. 106)11731-32miedziorytach Jacques Bel-miedziorytach Jacques Bel-lange'a (ii. 196), niczymlange'a, niczym [...] A[...] A potem Callot.potem Callot (ii. 196).1263cesarzycesarz12824sztrasburskistrasburski1336sztrasburskiejstrasburskiej1485przez Juavarr�przez Juvarr�17113GianbolognaGiambologna17910mog�mo�e25419rozumia�anie rozumia�a25411-12LeleopoldLeopold30032- kolegiata i rezydencjaBeer, Micha�w Kemp-- kolegiata i rezydencjaw Kemp-3007515730124Brose,Brosse,16Bouver,Brouver,30227CorregioCorreggio30414Erdmannsdorf,Erdmansdorff,3052Gily,Gilly,30829LodixLodi31033-Hotel de Peryrou-Hotel de Peyrou3148-Palazzo Canosa-Palazzo Canossaii. 355Pierro delia PrancescaPiero delia Francescaii. 935B. B. PoccetiB. B. Poccettiii.1046Andrea AmmanatiegoBartolommea AmmatiegoBistoria sztuki europejskiej, tom 2Renesans niemiecki ...���� Mieszcza�ska kultura mieszkaniowa XVI-XVII w.SPIS TRE�CIUWAGA WST�PNA ...... . . 7OKRES RENESANSU ............. 9t�um. Janina RuszczycCharakter i znaczenie renesansu .......... 9Podstawy w�oskiego renesansu ........... 17W�OSKI WCZESNY RENESANS .......... 29t�um. Franciszek BuhlRze�ba wczesnego renesansu ........... 29Malarstwo wczesnego renesansu ......... 33Architektura wczesnego renesansu .......... 46DOJRZA�Y I p�NY RENESANS WE W�OSZECH ..... 63t�um. Janina RustczycStosunek do wczesnego renesansu .......... 63Styl klasyczny ............... 65Renesans, manieryzm, barok .......... 71Sztuka figuralna p�nego renesansu .......... 74Ornament p�nego renesansu ........... 79Architektura p�nego renesansu ........... 86Przegl�d por�wnawczy: wydarzenia historyczne, arty�ci i dzie�a ... 89RENESANS W KRAJACH POZAW�OSKICH ...... 101t�um. Janina RuszczycSytuacja historyczna .............. 101Renesans we Francji ............. 105Wczesny renesans hiszpa�ski ........... 118Anglia w XVI w. ............. 120Renesans w Niderlandach ............ 122Renesans niemiecki .............. 126Mieszcza�ska kultura mieszkaniowa XVI-XVII w. . . ... 137SZTUKA XVII i XVIII w. ........... 141t�um. Franciszek BuhlSztuka baroku jako wyraz autorytetu ......... 141Architektura baroku . .......... 142Narodowe odmiany stylu barokowego ......... 154Malarstwo i rze�ba XVII i XVIII w. ......... 160Malarstwo niderlandzkie ............ 171Styl klasyczny i barok ............. 179Francuski styl klasyczny ............ 181Ornament XVII i XVIII w. (regencja i rokoko) ...... 190Malarstwo XVIII w. ............. 194Rokokowa architektura niemiecka .......... 197P�ny barok we W�oszech i Hiszpanii ......... 204Ocena i wt�rne oddzia�ywanie baroku ......... 205Dom mieszcza�ski w XVII i XVIII w. ......... 206KLASYCYZM I ROMANTYZM .......... 211llum. janina RuszczycStyl klasyczny i klasycyzm w Anglii ......... 211Klasycyzm ............... 213Romantyzm ..... .......... 223.HISTORYZM l SYMBOLIZM ........ 237t�um. Jamna �uszczycZmierzch zdecydowanych postaw stylowych ...... 237Angielska forma rzemios�a artystycznego i symbolizm ...... 241Neoklasycyzm ............... 248Malarstwo 2 po�owy XIX w. ............ 249'WIEK TECHNICZNY ............ 261t�um. Adam SteinbornStosunek do antyku .............. 262Architektura monumentalna? ........... 262Stosunek sztuki do tradycji chrze�cija�skiej ........ 264Sztuka wobec nauki i techniki ........... 265Styl techniczny ............... 266Malarstwo i rze�ba w wieku technicznym ........ 277Romantyczne tendencje w wieku technicznym ....... 284"Sztuka u�ytkowa" .............. 288Romantyzm wsp�czesnej architektury ......... 289Sytuacja architektury ............ 290_Sztuka i arty�ci w wieku technicznym ......... 291TABLICA CHRONOLOGICZNA .......... 296Ilum. Adam SteinbornINDEKS 6299UWAGA WST�PNADrugi tom Historii sztuki europejskiej zajmuje si� okresem od renesansu a� do tera�niejszo�ci-epok� samodzieln�, dla kt�rej dawnego okre�lenia "nowo�ytno��" u�ywa si� dzisiaj ju� tylko z wahaniem, w prze�wiadczeniu �e stoimy u jej ko�ca, a u progu okresu nowego, jeszcze nieuchwytnego w swych wypowiedziach. Wskutek jednolito�ci materia�u tom ten uzyskuje niezale�no��; jednak dla szerszego zrozumienia nowszej historii sztuki jest niezb�dna znajomo�� jej �r�de�. W tomie pierwszym niekt�re poj�cia podstawowe w rozpatrywaniu sztuki zosta�y ju� wyja�nione i tego nie mo�na tutaj powtarza�; natomiast wszystkich mniej znanych okre�le� u�ywa si� w ten spos�b, �e b�d� zrozumia�e tak�e bez komentarza.Oba tomy zaz�biaj� si� czasowo, sztuka XV w. w krajach p�nocnych jest opracowana w t. l, gdy� zasadniczo nale�y ona do gotyku, sztuka w�oska tego samego czasu jest ju� renesansem i, aby j� uczyni� zrozumia��, trzeba wr�ci� pokr�tce do w�oskiego �redniowiecza.Podobnie jak w t. l, przywi�zuj� wag� do tego, aby przynajmniej napomkn�� o zwi�zkach kulturalno-historycznych sztuki z pozosta�ymi dziedzinami �ycia, za� specjalistyczne zagadnienia histori sztuki, tycz�ce przynale�no�ci r�nych mistrz�w do te) samej szko�y i ich wzajemnego na siebie oddzia�ywania, nie wchodz� w zakres naszych rozwa�a�, i ograniczam si� do wymienienia tylko nazwisk mistrz�w najwa�niejszych. Nikt nie mo�e przecie� oczekiwa� od dwutomowej historii sztuki pe�nego rozwini�cia materia�u.Sztuka �redniowiecza s�u�y�a ca�kowicie wszystkimi swymi wypowiedziami wierze chrze�cija�skiej. Tam gdzie przedstawia�a postacie, tam nie mia�y to by� podobizny ich ziemskich odpowiednik�w, lecz mia�y zwraca� uwag� na to, co pozaziemskie. Te postacie symboliczne sta�y poza sympati� i antypati�. Od renesansu przedstawia si� ziemski �wiat realny i tym samym sztuka dostaje si� w zakres odczu� subiektywnych. Tak�e i nasze rozwa�ania nie mog� tego unikn��. Czytelnik jest wi�c proszony, aby oceny mistrz�w i dzie� wypowiedziane wobec konieczno�ci skracania si�, sumarycznie, interpretowa� przede wszystkim jako zach�t� do zaj�cia samodzielnego stanowiska i aby nie da� sobie narzuci� przez autora ani wysokich ocen, kt�rych sam nie odczuwa, ani obrzydzi� sympatii, kt�rych autor nie podziela.�yczliwe przyj�cie, jakiego dozna� pierwszy tom, zdaje si� usprawiedliwia�, �e zaryzykowano umieszczenie ma�ych reprodukcji; tylko jedna recenzja z�yma�a si� na ich "format znaczka pocztowego". Wszystkie inne zrozumia�y, �e konieczno�� wyboru mi�dzy wi�ksz� ilo�ci� a wi�kszym formatem istnieje tylko wtedy, gdy koszty produkcji i obj�to�� nie powinny p�cznie� do niemo�liwo�ci. Obrazki maj� te� by� tylko wskaz�wkami i wsparciem pami�ci - dzie�a albumowe s� dla ka�dego �atwo dost�pne w bibliotekach publicznych.--<OKRES RENESANSUCharakter i znaczenie renesansuOd p� tysi�ca lat obraz wszystkich europejskich i znajduj�cych si� pod wp�ywem europejskim miast ca�ego �wiata zosta� ukszta�towany przez formy sztuki wyst�puj�ce w orszaku owego wydarzenia kulturalno-historycznego, kt�re od oko�o stu lat nazywamy "renesansem". Od niego rozpoczyna si� przetwarzanie duchowe i praktyczne rzeczywisto�ci ziemskiej, budz� si� od nowa specyficznie europejski racjonalizm i materializm, kt�re objawi�y si� po raz pierwszy razem ze staro�ytnymi Grekami, a nowoczesna nauka i technika wywodz� si� w prostej linii z wczesnorenesansowej pasji gruntownego poznania otaczaj�cego �wiata i podporz�dkowania go rozumowi. Trzeba postawi� sobie pytanie, dlaczego renesans pos�u�y� si� przy tym przede wszystkim sztuk� i jak� rol� mia�y odegra� formy sztuki antycznej.Nazwa "odrodzenie" - a wi�c odnowienie czego�, co ju� istnia�o - przes�ania wa�no�� renesansu, dzi�ki kt�remu zosta� osi�gni�ty nowy rodzaj ludzkiej �wiadomo�ci, por�wnywalny w swym epokowym znaczeniu jedynie z okresem staro�ytno�ci greckiej i wczesnochrze�cija�skim.Renesans w�oski by� ca�kowicie �wiadomy swej nowo�ci i swego przeciwie�stwa w stosunku do �redniowiecza; jego teoretyk i biograf Vasari uku� dla wszystkiego, co si� znajdowa�o mi�dzy antykiem i XV w., pogardliwe okre�lenie maniera gotica. Nie by�o ono rozumiane jako okre�lenie stylu, kt�rym s�owo "gotycki" sta�o si� dopiero ok. 1800 r., ale mia�o sugerowa� "barbarzy�sko��" i na og� taka pozosta�a powszechna ocena a� w g��b XIX w. i taka jest dzi� jeszcze we wszystkich ko�ach stoj�cych z dala od historii sztuki. Dla przeci�tnego cz�owieka wsp�czesnego podobie�stwo przedstawienia do natury uchodzi za cel ka�dego wysi�ku artystycznego, a dla naiwnego realizmu okresu renesansu nie ulega�o w�tpliwo�ci, �e jego w�asne wysi�ki by�y takie same, jak wszystkich epok wcze�niejszych, kt�re tylko przez sw� nieudolno�� nie mog�y ich urzeczywistni�. Ca�e �redniowiecze, od czas�w wczesnochrze�cija�skich a� do gotyku, wydawa�o si� renesansowi okresem upadku, decadenza, a jego sztuka znikn�a z widowni razem z bizantyjsk� i sztuk� islamu, jako rzekomo "prymitywna" i dopiero w XIX i XX w. �wiaty te jawi� si� znowu nagle jako egzotyczne osobliwo�ci.Dopiero z epok� renesansu otwiera si� mi�dzy kultur� Europy i wszystkich innych cz�ci �wiata przepa��, nad kt�r� nigdy ju� nie przerzucono pomostu. Jest ona zewn�trznym odpowiednikiem podzia�u na �redniowiecze i nowo�ytno��. Jeszcze okres gotycki odczuwa� kultur� islamu jako r�wnorz�dn�; w renesansie zaczyna si� hegemonia Europy, kt�ra wszystkie inne �wiaty kulturowe zalicza do egzotyki i prymitywu, i burzy je swym agresywnym racjonalizmem. Nie brakowa�o i p�niej kontakt�... [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • sylwina.xlx.pl