Mitologia Germańska (Edda starsza, e-book, teologia itp

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
MITOLOGIA GERMA
Ń
SKA
"
EDDA STARSZA"
"EddaStarsza"zwanatakŜePoetyckąjestspisanymnieznanympiórem,
zbiorempoematówmitologicznychorazheroicznych,zktórychczęść
powstałajeszczeprzedErąWikingów.Anonimowaosobaspisałaje
okołoroku1250,aniektóreźródłapodają,ŜemógłtozrobićsamSnorri
Sturluson.Eddapoetyckadzielisięnadwieczęścimitologicznąi
heroiczną.JestnajwaŜniejszymźródłemmitologiiGermańskiej,nie
liczÄ…c"EddyMÅ‚odszej".
"EDDA MÿODSZA" - SNORRI STURLUSON
"EddaMłodsza"wodróŜnieniudo"EddyStarszej"zostałanapisana
prozą,przezSnorriegoSturlusonaw1220roku.SamSnorribył
Islandskimwłaścicielemziemskim,któryobawiałsię,Ŝepo
chrystianizacji,ludyskandynawskiezapomnÄ…oswojejrdzennejreligii,
więckorzystajączpoematówskaldów,spisywałmityorazopowieścio
królachibohaterach.SnorriobawiałsiętakŜe,Ŝeludziewpewnym
czasiezapomnąznaczeniakenningwiniebędąmoglizrozumieć
poematówskaldów.W"EddzieMłodszej"znaleźćmoŜnaobjaśnienia
wielurzeczyorazkomentarzedowieluhistoriiautorstwaSnorriego,
bezktórychtwórczośćskaldówbyniebyłazrozumiała.Całkiem
moŜliwe,ŜetoSnorrispisał"EddęStarszą",aleniejesttoudowodnione.
CO OZNACZA SÿOWO "EDDA"?
Istniejekilkateoriicodotego,cooznaczasamosłowo"Edda".Całkiem
moŜliwe,ŜepowstałoodnazwymiejscawktórymSnorripobierał
edukacjęczyliOddi,alenajprawdopodobniejszejestto,Ŝe"Edda"
znaczy"Poezja"albo"Prababcia".
KENNINGI
Kenningibyłytoformystylistyczne,stosowanewpoematachskaldów,
charakteryzującesietym,Ŝeniektóresłowazastampianometaforami
odnoszącymisiędomitologiibadźlegendobohaterach.Pozwolęsobie
przytoczyćprzykładzksiąŜki"WikingowieiGermanieSagiLudów
Północy".Odynbyłbogiemwojny,więcbitwynazywanosztormami
Odyna.OdynteŜwisiałraznadrzewieYggdrasil,więcbyłtakŜei
wisielcem.Skaldmógłuzyćwswoimpoemaciezamiastsłowa"bitwa"
wyraÅœenie"sztormwisielca".BezbezcennychkomentarzySnorriego,by
byłotobardzotrudnedorozszyfrowania.Niechchwałabędzie
SnorriemuSturlsonowinawieki!
YMIR I AUDHUMLA
Informacjeogermańskimstworzeniuświataczerpiemygłówniez
"EddyMłodszej"SnorriegoSturlusona.Napoczatkuistniałatylko
ziejącapustkazwanaGinnungagap,napółnocodniejistniałokrólestwo
zimnaNiflheimorazkrólestwoognianapołudniuMuspellheim.W
Niflheimbyłoźródło,zktóregotryskałojedenaścierzek,którepoz
północyspłynęłydopustkiGinnungagapizmieniłysięwlód
pokrywającjącałą.IskryorazgorącewiatrywiejącewMuspellheimie
stopiłylód,zktóregopowstałpierwszyolbrzymYmirorazkrowa
Audhumla,zktórejwymionwytrysnęłyczteryrzekimleka.Piłznich
YmirigdysięnasyciłułoŜyłsiędosnu.Gdyspałspociłsię,aspodjego
pachwyrosłodwojeolbrzymówmęŜczyznaikobieta,którzydali
początekrasieOlbrzymówMrozu.Audumhlaniemiałanicdojedzenia,
więczmuszonabyłalizaćlód,pierwszegodniaztakiegoloduwyłoniły
sięwłosy,następnegodniagłowaatrzeciegodniaresztaciała
przystojnegoisilnegoczłowiekaimieniemBuri.Własnąwoląpowołał
ondoŜyciasyna,któremudałimięBorr.Tenpoślubiłjednąz
OlbrzymekMrozu,którychbyłojuzwieleimiałzniądzieci.Synami
Borra,awnukamiBuriegobyliOdyn,WiliorazWe.ZabilioniYmira,a
wjegokrwiutopilisięwszyscyOlbrzymiMrozupozaBergelmiremi
jegoŜona,którzyzbudowalitratwę.
PIERWSI LUDZIE
GdyYmirumarł,Odyn,ViliiVeodszukalisamśrodekGinnungagapi
stworzyliświatzYmira.Najpierwzjegociałastworzyliziemięaze
wszystkichkościuformowalipotęŜneskały,zmniejszychkostekoraz
zębówzrobilikamienie,krewYmirastałasięmorzami,rzekamioraz
jeziorami.CzaszkęYmirauczynilisklepieniemniebieskim,które
podtrzymywanebyłoprzezczterykarłyNordriego(Połnoc),Sudriego
(Południe),Austriego(Wschód)iWestriego(Zachód).MózgYmira
zostałchmuramiawłosyOlbrzymastałysięflorąifauna.Iskryz
Muspelheimuzostałyumieszczonenasklepieniuniebieskimizostały
gwiazdami.światpowstałyzciałaYmiranazwanyzostałMidgardem
(popolsku:"śródziemie")iotoczonyzostałwałemochronnymzrzęs
Ymira.WałtenmiałchronićMidgardprzedmorzem,orazOlbrzymami
Mrozu,którzypowstalinanowo,dziękiBergelmirowiijegoŜonie.Po
akciestworzeniaMidgardutrzechbracipostanowiłoodpocząć,więc
poszlinaspacerbrzegiemmorza,poplaÅœy,gdziezobaczylidwa
spleconezesobądrzewa.PostanowilizrobićznichludzimęŜczyznę
nazwanegoAskorazkobietęEmblę.KaŜdyzbracidałparzedary.
OdyntchnąłwnichŜycie,VilidałimmyśliaVezmysły.Paratabyła
pierwsząparąludzi,którzyzaludniliMidgardjedenzdziewięciu
światów.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • sylwina.xlx.pl