Mentalnosc polakow, eBooks txt

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Mentalno�� Polak�wJadwiga Koralewicz Marek Zi�kowskiMentalno��Sposoby my�lenia o polityce, gospodarce i �yciu spo�ecznym1988 - 2000Wydanie nowe zmienioneWydawnictwo Naukowe SCHOLAR / Collegium Civitas PressWarszawa 2003Redakcja i korekta: Magdalena Pluta Projekt ok�adki: Katarzyna JurasCopyright O by Wydawnictwo Naukowe �Scholar" and Collegium Civitas Press, WarszawaWydanie pierwsze ukaza�o si� nak�adem Wydawnictwa Nakom,Pozna� 1990 ' : ? * ; ;! "ISBN 83-7383-016-2Publikacja dofinansowana przez Instytut Studi�w Politycznych PAN oraz Fundacj� na Rzecz Nauki PolskiejWydawnictwo Naukowe �Scholar" Sp�ka z o.o.ul. Krakowskie Przedmie�cie 62, 00-322 Warszawatel./fax 828 95 63, 826 59 21, 828 93 91dzia� handlowy 635 74 04 wew. 219 lub jw. wew. 105,108e-mail: info@scholar.com.plhttp ://ww w. scholar.com.plWydanie nowe zmienioneSk�ad i �amanie: WN �Scholar" {Jerzy �azarski)Druk i oprawa: Paper & Tinta, WarszawaSpis tre�ciWPROWADZENIE 7ROZDZIA� PIERWSZY: ORIENTACJE INDYWIDUALNE A SYSTEMSPO�ECZNY 111. Wst�p 112. Poj�cie orientacji indywidualnej 123. Orientacje indywidualne a funkcjonowanie systemu spo�ecznego 174.0 orientacji indywidualizm - kolektywizm 255. Orientacja produktywna i orientacja receptywna 326. Odr�nienie produktywno�� - receptywno�� a interes indywidualnyi zbiorowy 377. Orientacje na podmiotowo�� i na podporz�dkowanie 44ROZDZIA� DRUGI: WIZJE PORZ�DKU SPO�ECZNEGO W POLSCE:STAN PO��DANY, PERCEPCJA RZECZYWISTO�CI, WYJA�NIENIEPRZYCZYN KRYZYSU 541. Wst�p 542. Koncepcja dobrego spo�ecze�stwa 543. Postrzeganie systemu demokracji politycznej, nagradzaniai nier�wno�ci 674. Jednostka czy system. Postrzeganie przyczyn funkcjonowania�ycia spo�ecznego 79ROZDZIA� TRZECI: ELEMENTY ORIENTACJI INDYWIDUALISTYCZNEJI KOLEKTYWISTYCZNEJ W SPO�ECZE�STWIE POLSKIM 881. Normatywny indywidualizm - kolektywizm 882. Indywidualizm - kolektywizm: cechy osobowe 933. Ekspansywny indywidualizm-warto�ci rodzicielskie 974. Prospo�eczno�� - warto�ci rodzicielskie 1055. Wizja natury ludzkiej: pesymistyczna - optymistyczna 1066. Podsumowanie 111ROZDZIA� CZWARTY: ORIENTACJE PRODUKTYWNAI RECEPTYWNO-ROSZCZENIOWA W POLSCE 1141. Elementy orientacji produktywnej - receptywnej 1142. Elementy orientacji roszczeniowej 1291.ROZDZIA� PI�TY: ORIENTACJA PODMIOTOWO��- PODPORZ�DKOWANIE W SPO�ECZE�STWIE POLSKIM 1421. Podmiotowo�� - podporz�dkowanie w trzech sferach �yciaspo�ecznego: centralnego systemu politycznego, spo�eczno�cilokalnej i w rodzinie 1422. Po��dany model w�adzy 156ROZDZIA� SZ�STY: KONKLUZJE: TYPY MENTALNO�CIWSPӣCZESNYCH POLAK�W 1771. Wymiary i typy mentalno�ci 1772. Typy mentalno�ci a warto�ci-idea�y i postawy w stosunkudo systemu realnego socjalizmu 1863. Spo�eczny zasi�g typ�w mentalno�ci 1904. Zako�czenie 205Charakterystyka pr�by 208ROZDZIA� SI�DMY: DZIESI�� LAT PӏNIEJ. PRZEMIANY PERCEPCJI�ADU SPO�ECZNEGO, STRATEGII PRZYSTOSOWAWCZYCH ORAZMENTALNO�CI SPO�ECZE�STWA POLSKIEGO W LATACH 1988-1998 2111. Wst�p 2112. Postrzeganie funkcjonowania �adu spo�eczno-gospodarczegoi polityczno-prawnego 2122.1. Postrzeganie �adu spo�eczno-gospodarczego 2152.2. Postrzeganie �adu polityczno-prawnego 2203. Kilka uwag o poj�ciu mentalno�ci. Trzy aspekty mentalno�cizbiorowej 2224. Przemiany mechanizm�w kszta�tuj�cych mentalno�� 2265. Wybrane wyniki bada� por�wnawczych. Przemianyposzczeg�lnych wymiar�w mentalno�ci 1988-1998 2286. Kszta�towanie si� nowych ca�o�ciowych typ�w mentalno�ciw 1998 roku 2367. Przemiany w stosunku do rzeczywisto�ci a nowe strategieprzystosowawcze 241KWESTIONARIUSZ 246METRYCZKA 262BIBLIOGRAFIA 268INDEKS NAZWISK 274WPROWADZENIEOpracowanie to jest raportem z bada� na temat mentalno�ci spo�ecz-no-politycznej Polak�w. Badania przeprowadzono w maju-lipcu 1988 r. na pr�bie og�lnopolskiej doros�ej ludno�ci. Zastosowano w nich wywiad kwestionariuszowy.Ca�y projekt badawczy, kt�ry przygotowywa� zesp� psycholog�w i socjolog�w, jest jednak znacznie szerszy. Obejmuje tak�e badanie mentalno�ci za pomoc� metod jako�ciowych - g��wnie wywiadu swobodnego w wybranych kategoriach spo�ecznych. Ponadto prowadzona jest analiza ju� istniej�cych danych i opracowa�, kt�ra ma na celu uchwycenie zar�wno zmian, jak i ci�g�o�ci w mentalno�ci spo�ecze�stwa polskiego. Analiza ta dotyczy wybranych orientacji indywidualnych, kt�re badali�my tak�e za pomoc� wywiadu kwestionariuszowego oraz wywiadu swobodnego. W ko�cu - podj�te zosta�y r�wnie� badania por�wnawcze z innymi krajami, mianowicie z Bu�gari� i Wielk� Brytani�. Mentalno�� spo�ecze�stwa polskiego b�dzie wi�c mo�na por�wna� z mentalno�ci� Bu�gar�w i Brytyjczyk�w.Studia empiryczne poprzedzone zosta�y dwuletnimi pracami w zakresie teorii. Efektem tej fazy naszej pracy jest opracowanie zbiorowe - Orientacje spo�eczne jako element mentalno�ci. Analizy teoretyczne (1990). Sk�ada si� ono z tekst�w wielu autor�w wsp�pracuj�cych z nami nad teoretycznymi podstawami projektu badawczego. Zosta�y w nim zarysowane w niej zosta�y g��wne nurty my�lenia na temat interesuj�cych nas orientacji, obecne we wsp�czesnej literaturze �wiatowej, a tak�e rozwa�ania na temat ich przydatno�ci do analizy spo�ecze�stwa polskiego. Na trzy pary takich orientacji zwr�cili�my szczeg�ln� uwag�: indywidualizm - kolektywizm, produktywno�� - roszczeniowo�� oraz podmiotowo�� - orientacja na podporz�dkowanie.Inicjatorem i kierownikiem naukowym projektu badawczego by� Janusz Reykowski. Autorami tego projektu byli tak�e: Jadwiga Korale-wicz, Krystyna Skar�y�ska i Marek Zi�kowski.7Warto w tym miejscu powiedzie�, �e ca�e, trwaj�ce kilka lat i jeszcze nieuko�czone, przedsi�wzi�cie stanowi jedn� z niewielu w Polsce pr�b przygotowywania i realizacji du�ego projektu badawczego przez �ci�le ze sob� wsp�pracuj�cy zesp� psycholog�w i socjolog�w. W ca�ym procesie wypracowywania koncepcji bada� brali udzia� naukowcy z wielu o�rodk�w akademickich: Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Gda�skiego - opr�cz os�b wymienionych wy�ej tak�e: Andrzej i Joanna Boczkowscy, Piotr Buczkowski, W�odzimierz Daab, Wojciech Daniecki, Krzysztof Korzeniowski, Jerzy Kr�lewski, Maria Jarymo-wicz, Piotr Pacewicz, Krzysztof Podemski, Zbigniew Rykowski, Zbigniew Sufin, Bogdan Wojciszke i Tadeusz Zysk.Badania kwestionariuszowe zosta�y przeprowadzone na 1900-osobo-wej pr�bie w Zespole Realizacji Bada� Socjologicznych IFiS PAN pod kierunkiem Barbary Daneckiej. Nad przygotowaniem klucza kodowego i kodyfikacj� danych pracowa� zesp� pod kierunkiem Anny Sianko z Sekcji Kodyfikacji Danych IFiS PAN. Zbi�r danych zosta� za�o�ony w Sekcji Maszyn Licz�cych IFiS PAN kierowanej przez Ew� Adam-czyk. Tam te� dokonano niekt�rych oblicze� danych. G��wn� cz�� analiz statystycznych przeprowadzi� Ryszard Ni�nik.Konceptualizacja ostatecznej wersji kwestionariusza oraz kierownictwo naukowe pracami zwi�zanymi ze zbieraniem danych i ich opracowaniem nale�y do autor�w tego raportu: Jadwigi Koralewicz i Marka Zi�kowskiego. Wsp�lnie te� odpowiadaj� oni za jego tre�� - przedstawione analizy i ich interpretacj�. Ponosz� te� pe�n� odpowiedzialno�� za wszelkie niedostatki prezentowanego tu tekstu.Natomiast wszystkim osobom, kt�re bra�y udzia� w r�nych fazach przygotowania i realizacji projektu badawczego, autorzy pragn� serdecznie podzi�kowa�.Realizacja zamierze� - stworzenia wielostronnego opracowania na temat mentalno�ci spo�ecze�stwa polskiego z wykorzystaniem danych por�wnawczych z innych kraj�w -jest ci�gle zadaniem do wykonania. Prezentowany tu raport to jedynie sprawozdanie z pewnego etapu pracy.Jak ju� powiedziano, przedstawione w nim zostan� wyniki bada� kwestionariuszowych prowadzonych od maja do lipca 1988 r, a wi�c w okresie pierwszej, wiosennej fali strajk�w tamtego roku, tu� przed strajkami sierpniowymi, kt�rych zako�czenie stanowi�o jednocze�nie8pocz�tek szeregu istotnych przemian systemu spo�eczno-politycznego w Polsce. Bieg wydarze� mi�dzy sierpniem 1988 r. - kiedy zako�czono proces zbierania danych b�d�cych podstaw� prezentowanych tu analiz empirycznych - a wrze�niem 1989 r., kiedy uko�czono pisanie tego raportu, przybra� niezwykle szybkie tempo. Obrady �okr�g�ego sto�u", spektakularne zwyci�stwo kandydat�w Komitetu Obywatelskiego �Solidarno��" oznaczaj�ce zdecydowany sprzeciw spo�ecze�stwa wobec dotychczasowego systemu sprawowania w�adzy, nowy rz�d z premierem wywodz�cym si� z �Solidarno�ci" - wszystko to zasadniczo zmieni�o sytuacj� w kraju. Demokratyzacji �ycia politycznego towarzysz� dzia�ania zmierzaj�ce w kierunku dalszego urynkowienia gospodarki, a tak�e przekszta�ce� w zakresie form w�asno�ci. Jednocze�nie nast�pi�o pog��bienie si� kryzysu gospodarczego, kt�rego najbardziej widocznym objawem jest post�puj�ca inflacja. Tak wi�c niew�tpliwemu post�powi demokratyzacji w sferze politycznej towarzyszy pogorszenie si� sytuacji gospodarczej. Zmiany te pozostaj� niew�tpliwie w zwi�zku z przeobra�eniami �wiadomo�ci spo�ecze�stwa polskiego. S� one na tyle istotne, �e musimy traktowa� nasze dane empiryczne jako swego rodzaju dane historyczne. S�dzimy, �e latem 1989 r. otrzymaliby�my ju� nieco inne wyniki. W r�nych okresach historia toczy si� szybciej lub wolniej. Cz�sto bywa tak, �e w ci�gu kilku lat rzeczywisto�� spo�eczna nie zmienia si� w spos�b istotny. Czasem jednak po kilku miesi�cach dotychczasowe ustalenia trac� swoj� moc diagnostyczn� i wyja�niaj�c�. Dobrze si� dzieje, je�li nabieraj� one w�wczas mocy predyktywnej. Chcieliby�my, by nasze dane pe�ni�y tak� w�a�nie funkcj�.Stan �wiadomo�ci spo�ecznej, kt�ry stanowi� przedmiot naszych bada�, by� jednocze�nie wa�nym czynnikiem przemian spo�eczno-politycz-nych w ci�gu ostatnich lat, tak�e w ci�gu ostatniego roku. Mo�na by wi�c rzec, �e w prezentowanych tu wynikach bad... [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • sylwina.xlx.pl