MitologiaSlowian.TheGuru, książki e

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Eskan, OCR, korekta : TheGuru@wp.plMITOLOGIA SŁOWIANMITOLOGIA SŁOWIANKOSMOLOGIA 14Stworzenie wiata 16Trójdzielnoć wiata 20Drzewo kosmiczne 22Nawia, Prawiš i Jawiš 24Zachowanie ładu w wiecie 28Jak stwarzano człowieka?Wyprawa w zawiaty, czyli rytuałypogrzebowe 36PANTEON 40Kogo czcili Słowianie? 42Perun 44Swaróg 48Swarożyc 50więtowit 52Dadbog 56Jarowit (Jaryło) 58Weles(Wołos) 60Mokosz 64Pomniejsze bóstwaSPIS TRECISPIS TRECIPoczet demonów 72Przyjazne domowiki i grone samowity 78Czarownicy i czarownice 82Co powie wróżbita? 86Z szamanem w zawiaty 90MITY 92Tworzenie mitów 94Księga Welesa" - dzieje fałszerstwa 98Literackie boginie żywiołów 102Legendarni Piastowie 104Wyprawa Igora na Potowców 108Chodaki Przemysława 110Zapomniane państwo Zeta 113Narodziny miast 116WIĘTA I OBRZĘDY 120MIEJSCA WIĘTE 1306W P R O W A D Z E N I EW P R O W A D Z E N I Eadacze wierzeńi mitologii dawnychSłowian majš trudnezadanie. Nie zachowałysię bowiem ródła pisanemitów, które pozwoliłybyodpowiedzieć na zasadniczepytania dotyczšce religiisłowiańskich. Dlatego badaczemuszš sięgać, oprócz dorobkuhistoriograficznego orazodkryć archeologicznych,do badań językoznawczychi etymologicznych orazdo religioznawstwaporównawczego.8kalendariumI-II w.Relacje Pliniusza Starszego (I w.)i Ptolemeusza Klaudiusza (II w.)o tajemniczych Wenedach zamieszkujšcychtereny na wschódod ziem Germanów; powołujš sięna nich póniejsi dziejopisarze,wymieniajšc Słowian pod nazwšWenedów-WenetówIII-IV w.Kształtowanie się kulturykijowskiej w dorzeczu górnegorodkowego DniepruNa festiwalu wikingów w Wolinie odtwarzane sš stare obrzędy słowiańskie.XIV-IV w. p.n.e.Okres kultury łużyckiej (terenydzisiejszej Polski)V w. p.n.e.Pierwsze pisane wzmiankio praprzodkach Słowian: Hero-dot, Pomponiusz Mela, PliniuszStarszy, Tacyt, PtolemeuszKlaudiuszIII-pot. II w. p.n.e.Kształtowanie się ludu rolniczo-pasterskiego - na stepachczarnomorskich oraz w rodkowej, północnej i wschodniejEuropie - protoplastów SłowianII-I w. p.n.eGrzebanie niespalonych zwłok(na lšsku, Kujawachi nad Dnieprem]Na pewno politeizmUczeni, którzy reprezentujš często skrajne stanowiska, zgadzajšsię z faktem, że religia słowiańska jest politeistyczna,wywodzi się i zachowuje cisłe zwišzki z rolniczym trybemżycia Prasłowian oraz ich obserwacjami przyrody. Najważniejszymipostaciami tych wierzeń byli nieliczni bogowiewystępujšcy pod wieloma imionami, którzy pełnili kilka zasadniczychfunkcji. Ukształtowanie się tego panteonu orazzorganizowanego zespołu wierzeń osnutych wokół bóstwi mitów naczelnych mogło jednak pojawić się dosyć póno,na przykład we wczesnym redniowieczu. Wczeniejszeprzekonania religijne sprowadzały się głównie do demonologii,czyli wiary w istnienie duchów zmarłych i fascynacjizjawiskami przyrodniczymi.Co zostało z tamtych lat?lady materialne pozostawione przez Prasłowian. zresztšnadal odkrywane, wydajš się niezwykle ważne w badaniachnad ich religiš i mitologiš. 1 to niezależnie od tego,że wiele odkryć archeologicznych, które wišzanoz opisanymi przez kronikarzy miejscami kultu dawnych9Słowian, jak Radogoszcz czy Arkona,współczeni uczeni uznaliza niewiarygodne i niemajšceżadnego zwišzku z prawdziwymiwištyniami.Jednym z odkryć archeologicznychuznanych przez większoćbadaczy jest powiadczone w latopisachuroczysko Peryń podNowogrodem Wielkim, miejscekultu Peruna. Na terenach polskichtakim odkryciem stalš sięlęża, którš w swojej kronice opisatThietmar z Merseburga. RozFigurka konika z bršzu Wolin,Figurka konika z bršzu -Wolin.legła polana u szczytu Łyca (ŁysejGóry), otoczona wałem kamiennym, uważana jest przezarcheologów za wielki orodek kultu pogańskiego z IX i X w.,którego odkrywcš i badaczem jest prof. Jerzy Gšssowski. Innegozdania jest mediewista Marek Derwich, który uważa, żebyl to zwykły gród, a tradycja o sanktuarium pogańskim jestpóniejszym wytworem fantazji klasztornych erudytów.Owocem prac archeologów ostatniego ćwierćwiecza XX wjest odkrycie słowiańskiej osady w Gross-Raden w Meklemburgii-badacze natrafili tam na drewnianš budowlę o przeznaczeniusakralnym. wištynia została zrekonstruowana jakobudowla przykryta dachem, którego istnienie jest jednakniepewne. Ważne jest to, że w Gross-Raden natrafiono namiejsce kultu Słowian połabskich. Zbliżony wyglšdem obiektznaleziono w Parchimiu, także w Meklemburgii. Natomiastnowa interpretacja wykopalisk z Wrocławia, gdzie odkrytobudowlę podobnš do wištyń z Meklemburgii, przywiodłabadaczy do wniosku, że została ona wzniesiona w latach 30,Xl w., w czasie pogańskiej rebelii Lucicow (zachodniosłowiańskichplemion zwanych też Wieletami lub Lutykami).W Wolinie odkryto uznanš za sakralnš budowlę pochodzšcšz 966 r. Kolejnš wištynię, podzielonš podobnie jak wrocławskana dwa pomieszczenia, odkryto w Ralswieku na skrajuV w. p.n.e.Herodot pisze o plemieniuNurów żyjšcym na Wołyniu.Opisuje obyczaj przeistaczaniasię Nurów w wilki, najczęciejinterpretowany jako misteriumzwišzane z inicjacjš młodzieży476 r.Upadek cesarstwazachodniorzymskiego;ekspansja Słowian na północ,wschód i zachód EuropyDo ok. 500 r.Słowianie tworzš wspólnotęjęzykowš i kulturowš orazterytorialnš (opole)Od ok. 500 r.Rozbicie Słowian na trzygrupy: zachodniš (Wenedów),wschodniš (Antów) i południowš-od Bałkanów po PeloponezOd VI w.Słowianie zachodni docierajšdo Łaby i Soławy, tworzšczwišzki plemienne Obodrytówi LucicówVI w.Słowianie zajmujš tereny ażpo Alpy, Peloponez, górnei rodkowe dorzecze Wołgioraz Morze CzarneVI / VII w.Pseudo-Maurycy, domniemanyautor traktatu Strategikon",zostawia informacjeo obyczajach, kulturze materialnej,religii i strategii wojennejSłowian. Jako pierwszy wspominao kobietach słowiańskichpopełniajšcych samobójstwapo mierci mężówVI VII w.Słowiańscy Sklawinowie wrazz Antami, jako sojusznicy Awarówi Bułgarów, walczš z Bizancjum;pod koniec tego stuleciaopanowujš całe BałkanyVII IX w.Słowianie stawiajš czoło naporowiFranków623 r.W Czechach i na Morawach powstajenajstarsze słowiańskiepaństwo - SamonaKoniec VIII w.Karol Wielki wznosi linięumocnień obronnychprzed Słowianami822 r.Chrzest ksišżštwielkomorawskichRugii. Znajdowała się ona na plaży, przy drodze prowadzšcejz odległego o siedem kilometrów grodziska w Rugardzie doRalswieku. Obok wištyni natrafiono na lady składania ofiaroraz na cmentarzysko kurhanowe. Wszystkie te budowle pochodzšz X-XII w., czyli z okresu schyłku pogaństwa. Poródwielu cmentarzysk kurhanowych na uwagę zasługuje to nakrakowskich Krzemionkach (VIII-X w.), które przypuszczalniebyło nekropolš tutejszych władców oraz elit.Dlaczego tak niewiele?Niezależnie od tego, że nowe odkrycia uzupełniajšce wiedzęo dawnych Słowianach wcišż sš możliwe, warto postawićpytanie - dlaczego zachowało się tak niewiele, zwłaszczamaterialnych, dowodów przeszłoci. Podczas wyprawysaskiej w 1068 r. na pogańskie ziemie zajmowane przez Lucków,legła w gruzach wištynia Swarożyca w Radogoszczya w czasie o 100 lat póniejszego duńskiego ataku na Rugięzburzono wištynię w Arkonie, ostatni bastion kultu pogańskichbogów wród Słowian zachodnich. Niszczenie pogańskichwištyń i posšgów bóstw w okresie chrystianizacjiplemion słowiańskich było powszechne zarówno na zachodzie, jak i na wschodzie. Słowiańskiebóstwa spłynęły rzekami domorza - obalone przez przyjmujšcychchrzest przywódców,tak jak w Kijowie za panowaniaksięcia Włodzimierza Wielkiego(ok. 958-1015 r.). Na miejscustarych wištyń zbudowanokocioły chrzecijańskie.W tej sytuacji badaczom Słowiańszczyznypozostała z jednejstrony analiza tekstów ródłowych,a z drugiej - nie liczšcRęcznie formowany, grubocienny garnekdo przechowywania żywnoci (Ukraina)11Fragment kroniki Thietmaraz Merseburgaskšpych materiałów wykopaliskowych- badania zaledwie refleksów pogańskiejkultury ocalonych w folklorze, w nazwachmiejscowoci i obiektów. Pozostałyim jeszcze badania porównawcze, którepozwolš, choćby w zarysach, zrekonstruowaćsłowiańskie wierzenia i mitologię.Kronikarze, podróżnicy, mnisiW poznaniu religii Słowian ważnš rolęodegrały przekazy ródłowe. Informacjidostarczyli zarówno podróżnicy i dyplomaci,piszšcy relacje z pobytu na ziemiachzamieszkanych przez Słowian, jak i kronikarzechrzecijańskich misji. Dla badaczy Słowiańszczyznynajwiększš wartoć ródłowš majš jednak nie kroniki spisywanepo kilku stuleciach, ale relacje noszšce często znamionaliteratury faktu". Pomimo zastrzeżeń dotyczšcychwnikliwoci arabskich czy zachodnich kronikarzy, a takżeich wiedzy o życiu Słowian, wiele relacji jest bezcennychi pozostaje najważniejszym ródłem w badaniach nad ichreligiš i mitologiš.Skšd przybyli SłowianieW badaniach nad religiš Prasłowian ważna jest odpowiedna pytanie, skšd się wzięli Słowianie. Aleksander Gieysztorbył poczštkowo zwolennikiem teorii autochtonizmu Słowian,głoszšcej ich bardzo wczesne osiedlenie się w dorzeczachOdry, Wisły i Dniestru. Potem, podobnie jak większ... [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • sylwina.xlx.pl